Ticagrelor versus Aspirin in Acute Stroke or Transient Ischemic Attack
N Engl J Med 2016;375:35-43.DOI: 10.1056/NEJMoa1603060
Σκοπός της μελέτης ήταν η εξέταση της αποτελεσματικότητας της ticagrelor ως αντιαιμοπεταλιακή αγωγή σε ασθενείς με οξεία εγκεφαλική ισχαιμία σε σχέση με την aspirin στην πρόληψη υποτροπιάζοντος ΑΕΕ και καρδιαγγειακών συμβαμάτων. Είναι γνωστό ότι ο κίνδυνος επανεμφάνισης ισχαιμικού ΑΕΕ είναι ιδιαίτερα αυξημένος τις πρώτες 90 ημέρες (ακόμη και σε ασθενείς που έλαβαν αγωγή με aspirin ως δευτερογενή πρόληψη – 10-15% κίνδυνος).
Πρόκειται για μία παγκόσμια διπλή τυφλή μελέτη σε 674 κέντρα σε 33 χώρες στην οποία 13.199 ασθενείς με ένα ήπιο ΑΕΕ (NIHSS score 5 ή λιγότερο) ή υψηλού κινδύνου παροδικό ΑΕΕ (ABCD2 risk score 4 ή περισσότερο), (που δεν έλαβαν θρομβόλυση, δεν έγινε θρομβεκτομή, ήταν τουλάχιστον 40 ετών, δε θεωρήθηκε να έχουν καρδιοεμβολικό ΑΕΕ, δεν είχαν ιστορικό κολπικής μαρμαρυγής, δεν είχαν αιμορραγική διάθεση, δεν είχαν ιστορικό μη τραυματικής εγκεφαλικής αιμορραγίας ή γαστρεντερικής αιμορραγίας) τυχαιοποιήθηκαν τις πρώτες 24 ώρες από την έναρξη των συμπτωμάτων (σε αναλογία 1 προς 1) και έλαβαν είτε ticagrelor (σε δόση 180 mg άπαξ την 1η ημέρα και εν συνεχεία 90 mg δις ημερησίως για τις ημέρες 2-90) είτε aspirin (300 mg άπαξ την 1η ημέρα και εν συνεχεία 100 mg/ημέρα για τις ημέρες 2-90). Το πρωτεύον καταληκτικό σημείο ήταν η εμφάνιση νέου ΑΕΕ, ισχαιμίας μυοκαρδίου και ο θάνατος στη διάρκεια των 90 ημερών.
Κατά τη διάρκεια των 90 ημερών, το πρωτεύον καταληκτικό σημείο συνέβη σε 442 από τους 6.589 ασθενείς (6,7%) που έλαβαν ticagrelor, σε σχέση με 497 από τους 6.610 (7,5%) που έλαβαν aspirin (σχετικός κίνδυνος: 0,89, 95% διάστημα εμπιστοσύνης: 0,78 – 1,01, P=0.07). Ισχαιμικό ΑΕΕ συνέβη σε 385 ασθενείς (5,8%) που έλαβαν ticagrelor και σε 441 ασθενείς (6,7%) που έλαβαν aspirin (σχετικός κίνδυνος: 0,87, 95% διάστημα εμπιστοσύνης: 0,76 – 1,00). Μαζική αιμορραγία συνέβη σε 0,5% των ασθενών που έλαβαν tigacrelor σε σχέση με 0,6% αυτών που έλαβαν aspirin, ενδοκράνια αιμορραγία σε 0,2% και 0,3% αντίστοιχα και θανατηφόρα αιμορραγία σε 0,1% και 0,1%. Διακοπή θεραπείας λόγω ανεπιθύμητων ενεργειών (με συνηθέστερες τη δύσπνοια και τις ελάσσονες αιμορραγίες) παρατηρήθηκε σε 17,5% των ασθενών που έλαβαν ticagrelor σε σχέση με 14,7% αυτών που έλαβαν aspirin.
Συμπερασματικά, στη μελέτη δευτερογενούς πρόληψης σε ασθενείς με μη καρδιοεμβολικά ΑΕΕ και παροδικά ΑΕΕ η ticagrelor δε βρέθηκε να υπερέχει σε σχέση με την aspirin στη μείωση της υποτροπής ΑΕΕ, ισχαιμίας μυοκαρδίου ή θανάτου στις 90 ημέρες.