Βάσει της διεθνούς βιβλιογραφίας είναι γνωστό ότι ο Σακχαρώδης Διαβήτης αποτελεί τόσο παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση καρκίνου του παγκρέατος όσο και συνέπεια του καρκίνου του παγκρέατος. Η σχέση μεταξύ πρόσφατα εκδηλωθέντος σακχαρώδους διαβήτη και καρκίνου του παγκρέατος δεν είναι πλήρως κατανοητή και τα δεδομένα της βιβλιογραφίας είναι σποραδικά. Η συγκεκριμένη Πολυεθνική Μελέτη Κοόρτης εξέτασε τη σχέση μεταξύ της εμφάνισης του πρόσφατα εκδηλωθέντος σακχαρώδη διαβήτη και εμφάνισης καρκίνου παγκρέατος σε Αφροαμερικανούς και Λατινοαμερικανούς.
Στον πληθυσμό της Πολυεθνικής Μελέτης Κοόρτης συμπεριλήφθησαν περισσότεροι από 215000 άνδρες και γυναίκες από την Χαβάη και την Καλιφόρνια των οποίων το ηλικιακό εύρος κυμαινόταν από 45-75 έτη την χρονική στιγμή της συμμετοχής τους στην μελέτη. Για την συγκεκριμένη ανάλυση οι ερευνητές συμπεριέλαβαν 48995 Αφροαμερικανούς και Λατινοαμερικανούς-κατοίκους Καλιφόρνιας-οι οποίοι δεν είχαν διαγνωσθεί με καρκίνο ή σακχαρώδη διαβήτη την χρονική στιγμή της συμμετοχής τους στην μελέτη (1993-1996). Όσον αφορά την διάγνωση του Σακχαρώδους Διαβήτη χρησιμοποιήθηκαν ερωτηματολόγια και δεδομένα από τους ιατρικούς φακέλους νοσοκομείων της Καλιφόρνιας. Η απλή γραμμική παλινδρόμηση χρησιμοποιήθηκε για τον υπολογισμό του λόγου επίπτωσης (Hazard Ratio-HR) και του 95% διαστήματος εμπιστοσύνης (Confidence Interval-CI) προκειμένου να συσχετιστεί η εμφάνιση καρκίνου με τον σακχαρώδη διαβήτη και την διάρκεια του σακχαρώδους διαβήτη.
Σχεδόν το 1/3 του πληθυσμού της μελέτης (32,3%) ανέπτυξε σακχαρώδη διαβήτη μεταξύ της χρονικής περιόδου για την συμμετοχή τους στην μελέτη (1993-1996) και 2013. Στον μέσο χρόνο παρακολούθησης (14 έτη), οι ερευνητές ταυτοποίησαν 408 περιστατικά καρκίνου παγκρέατος. Η μέση ηλικία στην οποία διεγνώσθη ο καρκίνος ήταν 76,7 έτη. Σε ολόκληρη την μελέτη η διάγνωση του σακχαρώδους διαβήτη συσχετίστηκε με αύξηση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του παγκρέατος πάνω από 2 φορές συγκριτικά με τους μη διαβητικούς ( HRage75=2,39, 95% CI=1,91-2,38). Ανάμεσα στους Αφροαμερικανούς και στους Λατινοαμερικανούς με πρόσφατα εκδηλωθέντα σακχαρώδη διαβήτη ( που ορίστηκε ως διάγνωση του σακχαρώδους διαβήτη 3 ή και λιγότερα έτη πριν από την διάγνωση του καρκίνου του παγκρέατος ) ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του παγκρέατος ήταν 4 φορές μεγαλύτερος συγκριτικά με αυτούς που δεν εμφάνιζαν σακχαρώδη διαβήτη. Το HRage75 για τον πρόσφατα εκδηλωθέντα σακχαρώδη διαβήτη ήταν 4,08 (95% CI 2,76-6,03) στην ομάδα των Λατινοαμερικανών και 3,38 (95% CI=2,30-4,98) στην ομάδα των Αφροαμερικανών. Ανάμεσα στους συμμετέχοντες που διεγνώσθησαν με σακχαρώδη διαβήτη και καρκίνο, το 52,3% ανέπτυξαν σακχαρώδη διαβήτη στους 36 μήνες προτού διαγνωσθεί ο καρκίνος του παγκρέατος. Η συχνότητα εμφάνισης του σακχαρώδους διαβήτη ανάμεσα στους συμμετέχοντες που ανέπτυξαν καρκίνο παγκρέατος (31,4%) ήταν στατιστικά σημαντική (p<0,001) κατά την διάρκεια παρακολούθησής τους από ότι ήταν για τους συμμετέχοντες που ανέπτυξαν ορθοκολικό καρκίνο (16,4%), καρκίνο μαστού (14,5%) ή καρκίνο προστάτη (11,7%). Η συχνότητα εμφάνισης καρκίνου παγκρέατος ανάμεσα στους συμμετέχοντες με πρόσφατα εκδηλωθέντα διαβήτη είναι το 16,4%, ενώ του ορθοκολικού καρκίνου είναι 6,7%, του καρκίνου του μαστού είναι 5,3% και του καρκίνου του προστάτη είναι 5,5%.
Ο σακχαρώδης διαβήτης συσχετίστηκε με διπλάσιο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παγκρέατος τόσο στους Αφροαμερικανούς όσο και στους Λατινοαμερικανούς συγκριτικά με τους μη διαβητικούς, αλλά ο πρόσφατα εκδηλωθέν σακχαρώδης διαβήτης συσχετίστηκε με 2,3 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο για ανάπτυξη καρκίνου παγκρέατος συγκριτικά με αυτούς που είχαν διάρκεια σακχαρώδους διαβήτη μεγαλύτερο από 3 έτη. Τα ανωτέρω ευρήματα υποστηρίζουν ότι ο πρόσφατα εκδηλωθείς σακχαρώδης διαβήτης αφορά σε συνέπεια του ήδη υπάρχοντος καρκίνου του παγκρέατος, ενώ ο μακράς διάρκειας σακχαρώδης διαβήτης αποτελεί παράγοντα κινδύνου για ανάπτυξη καρκίνου παγκρέατος.
Πρόσφατα ανακοινώθηκε μελέτη στο Medscape Medical News, η οποία μας επισημαίνει πως μέχρι και το 80% των ασθενών με καρκίνο παγκρέατος είναι είτε προδιαβητικοί είτε διαβητικοί σε προσυμπτωματικό στάδιο, προτείνοντας την ανάπτυξη δοκιμασίας που θα ανιχνεύει αυτή την ομάδα ασθενών υψηλού κινδύνου με πρόσφατα εκδηλωθέντα σακχαρώδη διαβήτη σε όσο πιο πρώιμο στάδιο στοχεύοντας στην πλήρη ίαση του καρκίνου του παγκρέατος.
Βιβλιογραφία
Setiawan VW, Stram DO, Porcel J, Chari ST, Maskarinec G, Le Marchand L, Wilkens LR, Haiman CA, Pandol SJ, Monroe KR. Pancreatic Cancer Following Incident Diabetes in African Americans and Latinos: The Multiethnic Cohort. J Natl Cancer Inst. 2018 Jun 18. doi: 10.1093/jnci/djy090.