RESEARCH ARTICLE
Εμπειρία από τη σουηδική συγχρονική μελέτη AMORIS:
Goran Walldius , Ulf de Faire , Lars AlfredssonID , Karin LeanderID , Peter Westerholm , Håkan Malmstro¨m, Torbjo¨rn IvertID, Niklas HammarID
PLoS Medicine
December 1, 2021, https://doi.org/10.1371/journal.pmed.1003853
Mια μεγάλη μελέτη από το Karolinska Institutet που δημοσιεύθηκε στο PLoS Medicine, δείχνει ότι η μέτρηση των πρωτεϊνών ApoB και ApoA-1 που αποτελούν τα οχήματα μεταφοράς στο αίμα της “κακής” και της “καλής” χοληστερόλης αντίστοιχα, προβλέπουν αξιόπιστα τον καρδιαγγειακό κίνδυνο, και μάλιστα κάπως καλύτερα από την απλή μέτρηση της LDL χοληστερόλης. ‘Ετσι, οι ερευνητές υποστηρίζουν την εισαγωγή νέων κατευθυντήριων γραμμών για την ανίχνευση του καρδιακού κινδύνου. Αναφέρουν ότι τα αποτελέσματα μπορεί να ανοίξουν το δρόμο για πιο έγκαιρη θεραπεία, η οποία θα μπορούσε να βοηθήσει στη μείωση της νοσηρότητας και των ποσοστών θνησιμότητας.
Οι ερευνητές ανέλυσαν τη σχέση μεταξύ της καρδιαγγειακής νόσου και των τιμών ΑpoB/ΑpoA-1 σε περισσότερους από 137.000 Σουηδούς άνδρες και γυναίκες μεταξύ 25 και 84 ετών. Τα άτομα παρακολουθήθηκαν κατά μέσο όρο για 18 χρόνια, κατά τη διάρκεια των οποίων 22.000 είχαν κάποιας μορφής καρδιαγγειακό επεισόδιο. Οι μέθοδοι ανάλυσης είναι απλές, φθηνές και ασφαλείς χωρίς να απαιτούν νηστεία πριν από το τεστ αίματος, όπως συμβαίνει με τα τεστ της LDL και της HDL. Βασίζοντας τη μελέτη τους σε μια μεγάλη βάση δεδομένων (AMORIS), οι ερευνητές συνέδεσαν τις εργαστηριακές αναλύσεις με διάφορα μητρώα κλινικής διάγνωσης.
«Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι όσο υψηλότερη είναι η αναλογία ApoB/ApoA-1, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος εμφράγματος του μυοκαρδίου, εγκεφαλικού επεισοδίου και ανάγκης για στεφανιαία επέμβαση», είπε ο Göran Walldius, πρώτος συγγραφέας και ομότιμος καθηγητής στο Ινστιτούτο Περιβαλλοντικής Ιατρικής, Μονάδα Επιδημιολογίας, στο Karolinska Institutet. «Η μελέτη έδειξε επίσης ότι ο κίνδυνος ενισχύθηκε παρουσία χαμηλών προστατευτικών επιπέδων ApoA1».
Τα άτομα με τις υψηλότερες τιμές ApoB/ApoA-1 είχαν 70% μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρής καρδιαγγειακής νόσου και σχεδόν τριπλάσιο κίνδυνο μη θανατηφόρου εμφράγματος του μυοκαρδίου σε σύγκριση με εκείνα με τις χαμηλότερες τιμές ApoB/ApoA-1. Τα άτομα με το υψηλότερο πηλίκο κινδύνου επηρεάστηκαν επίσης περισσότερο από σοβαρές καρδιαγγειακές παθήσεις, πολλά χρόνια νωρίτερα από τα άτομα με τις χαμηλότερες τιμές ApoB/ApoA-1. Η σχέση παρατηρήθηκε τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες και τα αυξημένα επίπεδα μπορούσαν να ανιχνευθούν ήδη από 20 χρόνια πριν από την έναρξη της καρδιαγγειακής νόσου. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η αναλογία ApoB/ApoA-1 είναι καλύτερος δείκτης για τον εντοπισμό περισσότερων ατόμων που διατρέχουν κίνδυνο μελλοντικής καρδιαγγειακής νόσου σε σχέση με την ApoB μόνη της, σύμφωνα με τους ερευνητές.
«Η έγκαιρη προληπτική θεραπεία και η ενημέρωση σχετικά με τον καρδιαγγειακό κίνδυνο έχει μεγάλη σημασία για να μπορέσουν τα άτομα να διαχειριστούν την κατάσταση κινδύνου», ανέφεραν οι ερευνητές. «Η έγκαιρη θεραπεία μπορεί επίσης να μειώσει την επιβάρυνση του κόστους για τις δημόσιες υπηρεσίες υγείας. Θα πρέπει να είναι δυνατή η εισαγωγή παραπεμπτικών για ApoB, ApoA-1 και την αναλογία ApoB/ApoA-1 στις νέες οδηγίες ως συμπλήρωμα των τρεχουσών συστάσεων για την ανίχνευση και τη θεραπεία της δυσλιπιδαιμίας».
Στις πρόσφατα ενημερωμένες κατευθυντήριες οδηγίες, συνιστάται επίσης προσοχή, εκτός από τη μη HDL χοληστερόλη και την HDL χοληστερόλη, στην απολιποπρωτεΐνη Β σε ορισμένες ιατρικές καταστάσεις. Η ApoB κέρδισε υποστήριξη ως δείκτης μέτρησης του καρδιαγγειακού κινδύνου στην μελέτη της UK Biobank.