Δεκαοκτώ μήνες μέσα στην πανδημία του σοβαρού οξέος αναπνευστικού συνδρόμου του κορωνοϊού 2 (SARSCoV-2),οι επιδημιολογικές μελέτες δείχνουν ότι ο διαβήτης είναι ένας κεντρικός παράγοντας που προκαλεί σοβαρή νοσηρότητα COVID-19 και αντιστρόφως,
Σε αυτήν τη βιβλιογραφική σύνθεση, χρησιμοποιήσαν οι συγγραφείς τις βάσεις δεδομένων από PubMed, Google Scholar και από ιστοσελίδες διεθνών οργανισμών. Ομαδοποιήσαν τα ευρήματα και ερμήνευσαν τις μελέτες σε τρεις γενικούς τομείς:
- Συστηματικές ανασκοπήσεις συγχρονικών μελετών(cross-sectional).
- Σειρές περιπτώσεων(case-studies) διαγνωσμένων ή νοσηλευόμενων ατόμων
- Μακροχρόνιες ή πληθυσμιακές μελέτες καθώς και μελέτες των έμμεσων επιπτώσεων
Οι σειρές περιπτώσεων δείχνουν ότι το 30-40% των ατόμων με νοσηλεία που σχετίζεται με την COVID-19, που χρειάστηκε νοσηλεία σε μονάδα εντατικής θεραπείας και/ή κατέληξε είχαν ήδη διαβήτη τύπου 2 ή τύπου 1.
Μεταξύ των νοσηλευόμενων ατόμων με διαβήτη, το 21-43% απαιτούσε εντατική θεραπεία και η θνησιμότητα των περιπτώσεων ήταν 25%.
Ο κίνδυνος σοβαρής νοσηρότητας και θνησιμότητας ήταν 100–250% υψηλότερος στα άτομα με διαβήτη από τους μη διαβητικούς, ακόμη και μετά από προσαρμογή για κοινωνιοδημογραφικούς παράγοντες και συννοσηρές καταστάσεις.
Ο αντίκτυπος στον γενικό πληθυσμό με διαβήτη ήταν παρόμοια υψηλός, καθώς τα συνολικά ποσοστά θνησιμότητας ήταν 50% υψηλότερα από τις προ υπάρχουσες στατιστικές , μια καθαρή αύξηση διπλάσια από αυτή του γενικού πληθυσμού.
Από τους παραπάνω θανάτους, το 75-80% δεν αποδίδεται επισήμως στην COVID-19, γεγονός που εγείρει αναπάντητα ερωτήματα σχετικά με την ελλιπή καταγραφή νόσου ή τις απώλειες λόγω συννοσηροτήτων.
Έχουν εντοπιστεί πολλοί προγνωστικοί δείκτες κακής τελικής έκβασης, ιδίως όταν συνυπάρχουν νοσηρές καταστάσεις, όπως χρόνια νεφρική νόσος, στεφανιαία νόσος και καρδιακή ανεπάρκεια με ταυτόχρονη παχυσαρκία και παροδικός ή και χρόνιος κακός έλεγχος της HbA1c, που υποδεικνύουν τη δυνατότητα μείωσης της σοβαρής νοσηρότητας και θνησιμότητας στα επόμενα στάδια των νόσων αυτών.
Ο έμμεσος αντίκτυπος των επιπτώσεων της πανδημίας στις υπηρεσίες υγείας, τις συμπεριφορές υγείας, τη διαχείριση ασθενειών, τη φροντίδα, τον έλεγχο και τις επιπλοκές δεν μπόρεσε να προσδιοριστεί επακριβώς , αν και ο προσδιορισμός αυτού του αντίκτυπου θα είναι ουσιαστικός για να μειωθεί ο μελλοντική επιβάρυνση στα συστήματα υγείας.
Η επέκταση των επιδημιολογικών μελετών της σχέσης του διαβήτη με την COVID-19 πέρα από τις γνωστές και λίγες χώρες υψηλού εισοδήματος θα είναι επίσης απαραίτητη για τον περιορισμό της επιβάρυνσης σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, όπου διαμένει το 80% των ατόμων με διαβήτη και όπου η πανδημία COVID-19 είναι ήδη πολύ επιζήμια.
Σχήμα.-Σύγκριση επιπολασμού χρόνιων καταστάσεων μεταξύ νοσηλευόμενων ατόμων από το σύστημα επιτήρησης COVID-NET, μη νοσηλευόμενων ατόμων από τον υποκείμενο πληθυσμό και του συνολικού πληθυσμού των ΗΠΑ. Προσαρμοσμένο από τους Ko et al. ΑΠ, αρτηριακή πίεση. eGFR, εκτιμώμενος ρυθμός σπειραματικής διήθησης, HbA1c, αιμοσφαιρίνη A1c; IMD δείκτες πολλαπλής στέρησης.
Diabetes care 2021; 44: 1916-1923 | https://doi.org/10.2337/dci21-0001
Edward W. Gregg, Marisa K. Sophiea, and Misghina Weldegiorgis
Department of Epidemiology and Biostatistics,
School of Public Health, Imperial College London, London, U.K.
The George Institute for Global Health, University of New South Wales Sydney, Sydney, Australia